W kontekście spraw frankowych wydany został w dniu 21 września 2023 roku wyrok w sprawie C139/22, który ma ogromne znaczenie dla postrzegania prowadzonego przez UOKIK rejestru klauzul niedozwolonych. Zgodnie z tym wyrokiem, zdaniem TSUE sąd orzekający w sprawie cywilnej może uznać warunek umowy za nieuczciwy tylko dlatego, że jest on tożsamy z warunkiem wpisanym do rejestru klauzul niedozwolonych. Takie stanowisko, które, jest wyurazem właściwej Trubunałowi interpretacji Dyrektywy 93/13, oznacza, że Banki i inne instetucje finansowe będą miały ytrudnioną możliwość obrony przed zarzutem stosowania niedozwolonej klauzuli (klauzuli nieuczciwej) w sytuacji, gdy dana klauzula już została wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych.

 

 

 

Zapewne może to brzmieć jak "oczywista oczywistość" i ponowne "odkrycie Ameryki", bo wydawałoby się, że skoro klauzula jest wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych, to nie powinna ona być więcej stosowana przez inne podmioty. Nie jest to jednak takie oczywiste. Broniąc dłużników, wielokrotnie spotykaliśmy się ze stanowiskiem przeciwnym,, które zajmowali przedstawiciele Banków, firm pożyczkowych oraz instytuacji windykacyjnych. Generalnie stanoiwisko to zasadzało się na wąskim stosowaniu klauzul wpisanych do rejestru klauzul abuzywnych prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w tym braku związania wpisem do rejestru klauzul niedozwolonych przedsiębiorcy niebiorącego udziału w postępowaniu sądowym, efektem którego było dokonanie takiego wpisu do rejestru. Powyższe stanowisko było podzielane także w orzecznictwie Sądów powszechnych' oraz Sądu Najwyższego. Branża finansowa twierdziła, że postanowienie jest poddawane ocenie w ramach konkretnego wzorca, stosowanego przez danego przedsiębiorcę, w innym wzorcu jego ocena mogłaby bowiem wypaść odmiennie, a ponadto, że tzw. rozszerzona skuteczność wpisu do Rejestru godzi w prawo do sądu (art. 45 Konstytucji) i pozbawia przedsiębiorców nieuczestniczących w postępowaniu możliwości obrony swych praw.

 

 

Nasze zdanie na ten temat pokrywało się i pokrywa z tym, co obecnie dekretuje TSUE w swoim orzeczeniu. Rozstrzygnięcie sporu między przedsiębiorcą a konsumentem wynikłego na tle wzorca umownego zawierającego klauzuloę niedozwoloną już wpisaną do rejestru UOKIK lub bardzo zbliżoną w swej treści do klauzuli już wpisanej do Rejestru powinno być formalnością. Przemawia za tym praktyka rozpoznawania tego rodzaju sporów, oraz doświadczenie życiowe, z którego wynika, że przedsiębiorcy finansowi, zawierają na masową skalę umowy o takim samym brzmieniu w oparciu o identyczne wzorce umowne i robią to bez możliwości negocjowania warunków po stronie konsumenta. Dlatego, to przedsiębiorca powinien w swoim najlepiej pojętym interesie dowodzić tego, że wbrew wpisowi do Rejestru, klauzula nie jest abuzywna.

 

 

W praktyce, jeśli jesteś dłużnikiem banku i dostałeś nakaz zapłaty, przed którym chcesz się obronić, to jeśli w umowie z bankiem zawarte są klauzule niedozwolone (np. Klauzule indeksacyjne w umowie frankowej, albo klauzula określająca zbyt wysokie pozaodsetkowe koszty kredytu, albo nieprecyzyjna klauzula zmiennego oprocentowania, albo klauzula ustanawiająca nieuczciwe ubezpieczenie niskiego wkładu własnego kredytu), to po podniesieniu zarzutów związanych z takimi klauzulami, Sąd powienien nie mieć wątpliwości, i orzec na Twoją korzyść, jeśli klauzule takie są już wpisane w rejestrze klauzul niedozwolonych UOKIK.