Klauzula WIBOR prowadzi do nieważności. VeloBank S.A. pod presją.

Klauzula WIBOR prowadzi do nieważności. VeloBank S.A. pod presją.

Dnia 22 stycznia 2025 roku Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny, pod przewodnictwem SSO Anety Inezy-Sztukowskiej, wydał przełomowy wyrok w sprawie o sygnaturze I C 332/24. W orzeczeniu ustalono nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z dwóch umów zawartych 31 marca 2015 roku między powodami a poprzednikiem prawnym pozwanego, VeloBank S.A. (dawniej Getin Noble Bank S.A.) z siedzibą w Warszawie. Chodzi o umowę kredytu hipotecznego na kwotę 487 000 zł oraz umowę pożyczki na kwotę 16 781,91 zł. Sąd uznał obie umowy za nieważne, zasądzając jednocześnie od pozwanego VeloBank S.A. na rzecz powodów kwotę 245 943,93 zł.

Kluczowy problem: klauzula zmiennego oprocentowania WIBOR

Sprawa koncentrowała się na zarzutach powodów dotyczących nieuczciwości klauzuli zmiennego oprocentowania opartego na wskaźniku WIBOR 3M. Jak wskazał sąd, bank nie wywiązał się z obowiązków informacyjnych wobec konsumentów. Powodom nie wyjaśniono, czym jest stawka WIBOR 3M, kto ją ustala (prywatne stowarzyszenie rynków finansowych), ani na jakich zasadach jest wyliczana. Nie wskazano im również źródeł, gdzie mogliby znaleźć te informacje, co uniemożliwiło ocenę uczciwości oferty banku oraz porównanie jej z innymi dostępnymi na rynku.

Sąd podkreślił, że brak transparentności w kwestii WIBOR 3M – wskaźnika zależnego od arbitralnych decyzji banków, niepodlegających żadnej kontroli państwowej – naruszał dobre obyczaje i rażąco godził w interesy konsumentów. Powołał się przy tym na art. 385¹ § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że nieuzgodnione indywidualnie postanowienia umowy, sprzeczne z dobrymi obyczajami i naruszające interesy konsumenta, nie wiążą go. Klauzula zmiennego oprocentowania została uznana za abuzywną, co stanowiło podstawę do stwierdzenia nieważności obu umów.

WIBOR w umowie kredytu a naruszenie prawa konsumenta

W uzasadnieniu sąd odwołał się do wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 19 czerwca 2019 r. (I ACa 250/19), wskazując, że prawo konsumenta do wiedzy o przedmiocie umowy jest jego fundamentalnym uprawnieniem. Bank, jako profesjonalny uczestnik rynku dysponujący odpowiednią wiedzą, nie może wykorzystywać niewiedzy konsumenta na swoją korzyść. Niedopełnienie obowiązku informacyjnego przez VeloBank S.A. spowodowało nierównowagę kontraktową, co dodatkowo potwierdziło nieuczciwy charakter spornych klauzul. Sąd uznał umowę za nieważną w całości i w oparciu o przepisy art. 410 § 1 i § 2 w zw. z art. 405 k.c. (świadczenia nienależne) nakazał zwrot wpłat dopkonanych przez Powodów tytułem nieważnych umów do kwoty 245 943,93 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Dodatkowo, pozwany Bank został obciążony kosztami procesu w wysokości 11 817 zł, z odsetkami od dnia uprawomocnienia orzeczenia.

WIBOR był nieuczciwy.

Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach to kolejny przykład rosnącej liczby orzeczeń kwestionujących uczciwość klauzul stosowanych przez banki w umowach kredytowych i pożyczkowych. Decyzja opierała się na trzech filarach: naruszeniu obowiązków informacyjnych przez bank, nieuczciwości klauzuli WIBOR oraz wynikającej stąd nieważności umów. Orzeczenie nie tylko potwierdza ochronę praw konsumentów, ale także podkreśla konieczność transparentności w relacjach między instytucjami finansowymi a ich klientami.

WIBOR a wypowiedzenie umowy kredytu przez bank

Sprawa przeciwko VeloBank S.A. może stanowić ważny precedens dla podobnych procesów toczących się w Polsce. Ale bardzo ważne jest, że użyta w tym procesie argumentacja zmierzająca do potwierdzenia nieważności umowy zmiennego oprocentowania może być zastosowana także, a może w szczególności, przez broniących się przed roszczeniami banków dłużników. Zatem gdy nastąpi wypowiedzenie umowy kredytu velobank, dłużnik nie powinien zasypiać gruszek w popiele i powinien podjąć w swojej obronie każdą dostępną argumentację, także tą skierowaną w klauzule WIBOR uzywane przez banki w umowach kredytu. Takie działania dłużnicy powinni podjąć bez względu na to na jakim etapie postępowania znajdują się obecnie. Bez względu na to czy wypowiedzenie kredytu przez bank już nastąpiło, czy lada chwila ma nastąpić, albo czy już nastąpiła wymiana pism procesowych, lub zwłaszcza gdy został już w sprawie wydany nakaz zapłaty zasądzający z umowy należność na rzecz banku.

: Masz prawo się bronić!
MamNakaz; 15.03.2025

Klauzula WIBOR prowadzi do nieważności. VeloBank S.A. pod presją.

Więcej na temat